Chyba każdy zetknął się z hasłami „detoks” czy „oczyszczanie z toksyn”. Pojęcia te robią furorę jako remedium na wszelkie przypadłości. Zanim jednak zdecydujesz się na dietę oczyszczającą, dobrze się zastanów. Czy rzeczywiście warto ją stosować?
Przede wszystkim, zanim w ogóle weźmiesz pod uwagę podjęcie diety oczyszczającej, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Zrób badania krwi, na podstawie ich wyników specjalista oceni Twój stan zdrowia i faktyczne potrzeby organizmu (np. ewentualne niedobory). Choć wizja usunięcia toksyn z organizmu wydaje się kusząca, wielu lekarzy podważa bezpieczeństwo stosowania diet oczyszczających. Według ekspertów nie są one potrzebne, gdyż nasze ciało wyposażone jest w naturalne mechanizmy oczyszczania. Ze szkodliwymi substancjami skutecznie radzą sobie: skóra (przez pocenie się), nerki, wątroba, płuca. Dlatego naszym celem powinno być zadbanie o ich dobrą kondycję.
Dieta oczyszczająca – dlaczego warto uważać?
Zwolennicy diet oczyszczających widzą w detoksie nie tylko sposób na zrzucenie zbędnych kilogramów, ale również na pozbycie się rozmaitych dolegliwości i poprawę samopoczucia. Mamy się po nim czuć lżejsi, jak nowo narodzeni. Ma wzrosnąć nasza odporność i poziom energii, ma poprawić się koncentracja. Wariantów jest wiele: dieta warzywno-owocowa, sokowa lub oparta na wybranym składniku, np. jabłkach. Wszystkie polegają na eliminowaniu wielu składników i są niskokaloryczne.
I właśnie ta niskokaloryczność jest jednym z powodów, dla których warto zachować ostrożność. Nie dostarczamy też przy tym wystarczającej ilości składników odżywczych, co może prowadzić do niedoborów. Jednym słowem: dieta oczyszczająca budzi kontrowersje. Zbyt restrykcyjne radykalne podejście do odżywiania jest zawsze ryzykowne – może być po prostu niebezpieczne dla zdrowia.
Poza tym, o co tak naprawdę chodzi z tym detoksem? Z czego mamy oczyścić organizm? Według definicji toksyna to substancja trująca wytwarzana przez organizmy żywe. W medycynie mianem detoksu określa się odtrucie organizmu np. przy uzależnieniu od alkoholu czy narkotyków. W odniesieniu do diety pojęcie to stosuje się jednak do rozmaitych składników, które są szkodliwe, ale z definicji toksyną nie są - np. metali ciężkich, a które występują w żywności. Pojęcie „trucizny” bywa rozumiane szeroko, czasem zbyt szeroko. Poza tym, eksperci podkreślają, że trudno jednoznacznie wskazać, że przyczyną gorszego samopoczucia mogą być składniki żywności. Wpływać bowiem może na to całe mnóstwo innych czynników, np. dres, czy niedobory w diecie.
Nie ma żadnych badań naukowych potwierdzających, że dieta oczyszczająca pozwala pozbyć się toksyn. Organizm, wspierany zbilansowaną dietą, sam radzi sobie z usuwaniem tego, co mu szkodzi. Robi to cały czas na różne sposoby: przez skórę (pocenie się), dzięki pracy nerek, przewodu pokarmowego, wątroby. Jeśli jesteśmy zdrowi, nie potrzebujemy więc specjalnych diet. „Pomaganie” mu nie zawsze jest wskazane, a może też być i niebezpieczne. W dłuższej perspektywie stosowanie diet oczyszczających może prowadzić nawet do niedożywienia i zaburzeń elektrolitowych. Efektem takiej diety może być spadek masy mięśniowej, a także przemiany materii – prowadzi to do zmęczenia i osłabienia.
Jak oczyszczać organizm z toksyn?
Tak naprawdę, jeśli narządy pracują prawidłowo i nie wprowadzamy do organizmu toksyn (np. nadmiaru alkoholu, narkotyków), nie wdychamy zanieczyszczonego powietrza – wszystko powinno być OK. Twoim zadaniem jest przede wszystkim dbanie, by organy odpowiadające za detoksykację organizmu dobrze funkcjonowały. Postaw na zbilansowaną i urozmaiconą dietę bogatą w witaminy, minerały, białko, błonnik.
Woda to podstawa, jeśli chodzi o oczyszczanie organizmu z toksyn. Pamiętaj, by się nawadniać, pij przynajmniej 2 litry wody dziennie – w ten sposób wspomagasz pracę nerek. Jeśli zdarza Ci się zapominać o piciu wody, zainstaluj przypominającą aplikację. Trudno Ci się zmusić, bo brakuje Ci smaku? Dodaj do wody cytrynę. Ma właściwości antyoksydacyjne i reguluje pracę wątroby – same korzyści! Ważne, by woda była czysta, zatem koniecznie ją filtruj.
Na oczyszczanie organizmu z toksyn świetnie wpływa picie wywaru z pokrzywy oraz zielonej herbaty, która przyspiesza przemianą materii i działa moczopędnie.
Oczywiście unikaj alkoholu, papierosów. Dbaj o to, by oddychać czystym powietrzem – warto mieć w domu oczyszczacz powietrza, najlepiej z jonizatorem. Wesprzesz w ten sposób swoje płuca, będziesz łatwiej i lżej oddychać.
Wspomagaj metabolizm regularną aktywnością fizyczną. Przyspieszysz krążenie krwi, poza tym organizm oczyszcza się również przez skórę, a konkretnie przez pocenie. Ważne, by robić to regularnie - nie muszą to być intensywne treningi, mogą też być dłuższe spacery.
Wysypiaj się i odpoczywaj – w czasie snu organizm regeneruje się i może efektywniej pozbywać się toksyn.
Dieta wspierająca oczyszczanie
Żeby Twój organizm dobrze radził sobie z oczyszczaniem, dbaj o układ pokarmowy. Zrezygnuj z wysoko przetworzonej żywności, jedz bogate w witaminy i składniki odżywcze świeże owoce i warzywa. Postaw na błonnik , który wspiera pracę jelit i zapewnia uczucie sytości. Znajdziesz go np. w warzywach kapustnych (kapusta, kalafior, brokuły), burakach, selerze oraz orzechach, pestkach i produktach z pełnego ziarna. Pracę przewodu pokarmowego znakomicie wspomaga bogate w kwasy omega 3 siemię lniane. Warto też regularnie pić zielone koktajle na bazie szpinaku i jarmużu oraz soki warzywne: z buraków i pomidorowy. Dostarczysz przy okazji wiele cennych składników i witamin.
Z kolei kiszonki korzystnie wpływają na mikroflorę bakteryjną. Warto też dodawać do dań ostropest plamisty, który wspiera pracę wątroby. Układ moczowy będzie dobrze funkcjonować, jeśli w Twojej diecie nie zabraknie owoców jagodowych: jagód, malin, żurawiny. Zawierają one związki chroniące przed infekcjami.
Jeśli decydujesz się jednak na podjęcie diety oczyszczającej pamiętaj, że powinna być krótkotrwała (nie dłużej niż tydzień). Zastanów się nad tym, co chcesz osiągnąć? Chcesz poprawić metabolizm? Zmniejszyć obrzęki?
Zwykle pierwsza faza to intensywne oczyszczanie: spożywa się warzywa i owoce, głównie w postaci soków. Później stopniowo wzbogaca się o lekkostrawne produkty zawierające błonnik: kasze, nasiona, orzechy. Są też tzw. monodiety, czyli diety oparte na jednym składniku, np. jabłkowa, śliwkowa, bananowa, jaglana (je się kaszę jaglaną). Na rynku jest też dostępnych mnóstwo suplementów wspomagających oczyszczanie organizmu – tu również trzeba zachować dużą ostrożność.
Zastanów się, czy rzeczywiście jest Ci to potrzebne? Twoim celem niech będzie po prostu wspieranie pracy centrów detoksykacji w organizmie – jelit, nerek, wątroby i płuc.