Zespół cieśni nadgarstka - objawy, leczenie

Zespół cieśni nadgarstka - podstawowe informacje

Na samym początku należy podkreślić, że zespół cieśni nadgarstka nie jest chorobą, tylko stanem chorobowym. W tym przypadku u pacjenta można zauważyć zbiór objawów związanych z uciskiem nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Takie dolegliwości są kwalifikowane do grupy schorzeń neuropatii uciskowych. W tej sytuacji chodzi o to, że wszystkie zmiany w nerwach są spowodowane nadmiernym uciskiem mechanicznym. Niestety rozpoznanie zespołu cieśni nadgarstka nie należy do najprostszych zadań.

Cieśń nadgarstka to przejście od przedramienia do dłoni, ograniczone przez kości nadgarstka oraz tkankę łączną. Przez to miejsce przechodzą zarówno nerwy, naczynia jak i ścięgna. I to właśnie ucisk na okoliczne nerwy, powoduje bardzo silny ból, który jest nazywany zespołem cieśni nadgarstka.
Okazuje się, że z roku na rok zespół cieśni nadgarstka występuje u coraz większego odsetka populacji. Ocenia się, że aktualnie około 15% społeczeństwa cierpi z powodu objawów świadczących o tym stanie chorobowym.

Zespołu cieśni nadgarstka - objawy

O zespole cieśni nadgarstka możemy mówić wtedy, gdy nerw pośrodkowy zmaga się z zaburzeniami funkcjonowania. Zazwyczaj pacjenci mogą w takiej sytuacji zauważyć wiele niepokojących objawów. Do charakterystycznych symptomów tego schorzenia zaliczamy:

wszelkiego rodzaju dolegliwości bólowe nadgarstka,
mrowienie i drętwienie palców, które najczęściej pojawia się w nocy,
utrudnione wykonywanie manualnych czynności,
wypadanie przedmiotów z ręki (ten objaw pojawia się na zaawansowanym etapie choroby),
ogólny dyskomfort ręki.

Diagnostyka w zespole cieśni nadgarstka

Osoba, która zaobserwuje u siebie powyższe objawy, powinna niezwłocznie umówić się na wizytę do ortopedy. Specjalista z pewnością będzie chciał wykonać m.in. test Tinela, który polega na opłukiwaniu nerwu zlokalizowanego w obrębie nadgarstka. Gdy nerw pośrodkowy zostaje podrażniony, powoduje drętwienie palców chorej ręki. W trakcie badania ortopeda z pewnością zwróci także uwagę na ewentualny zanik mięśni w obrębie dłoni. Lekarz zleci dodatkowe badania, takie jak EKG, USG czy rezonans magnetyczny. Otrzymane wyniki z pewnością pozwolą potwierdzić lub wykluczyć zespół cieśni nadgarstka.

Zespół cieśni nadgarstka stopnie

Poprawna diagnostyka zespołu cieśni nadgarstka powinna być poparta skalą Whitleya i McDonnella, która dzieli występujące objawy na trzy stopnie - wczesny, pośredni i zaawansowany. Charakteryzują się one:

I stopień - wczesny - jest to najlżejszy z trzech stopni zespołu cieśni nadgarstka. Na tym etapie pacjent doświadcz m.in. mrowienia palców oraz drętwienia i bólu spowodowanego przez ucisk nerwu pośrodkowego. Charakterystyczne dla tej tego stopnia jest to, że te niekomfortowe objawy pojawiają się w nocy. Aby dyskomfort minął, chorzy muszą "strzepnąć" ręką. Ruch ten jest podobny do strzepnięcia termometru.
II stopień - pośredni - na tym etapie u pacjentów są zauważalne stałe objawy, wśród których można wymienić zaburzenia czucia, utrata precyzji podczas ruchu ręką. Dość często można także zaobserwować problem z zapinaniem guzików czy gubienie przedmiotów. Ból w tym przypadku jest określany jako "palący". Zazwyczaj nasila się on w nocy oraz podczas intensywnej pracy ręką, Po badaniu fizykalnym ortopeda dość często jest w stanie zdiagnozować zaniki mięśni kłębu kciuka.
III stopień - zaawansowany - ten stopień charakteryzuje się ciężkim i długotrwałym przebiegiem. W trzecim stopniu zanikają mięśnie kłębu kciuka, widoczny jest także deficyt precyzji ruchów ręki. Pacjent traci czucie i odczuwa nasilone zaburzenia funkcji ręki.

Zalecenia w leczeniu zespołu cieśni nadgarstka

Jeśli chodzi o leczenie zespołu cieśni nadgarstka, trzeba pamiętać o tym, że jest one uzależnione od czasu trwania stanu chorobowego oraz jego zaawansowania. Pacjenci z objawami łagodnymi i umiarkowanymi stosują zazwyczaj leczenie zachowawcze, które po kilku tygodniach prowadzi do poprawy. Po około 3 miesiącach można zauważyć znaczną różnicę w codziennym funkcjonowaniu. Przy łagodnych objawach zaleca się m.in. stosowanie ortez na nadgarstek, fizjoterapię i ćwiczenia jogi. Ponadto pacjent powinien zmienić dotychczasowy styl życia i:

unikać wszelkich ruchów prowadzących do nasilenia objawów,
skupić się na zmianie nawyków dotyczących ruchów dłoni,
jak najczęściej odpoczywać lub unieruchamiać nadgarstek za pomocą ortezy.

W przypadku nieodwracalnego uszkodzenia lub braku poprawy niezbędne jest leczenie operacyjne. I co więcej, jest to jedyna metoda, która gwarantuje całkowite wyleczenie. Poprawnie przeprowadzona operacja zespołu cieśni nadgarstka sprawia, że ucisk wywierany na nerw pośrodkowy znika. Leczenie operacyjne w zespole cieśni nadgarstka w większości przypadków (70-90%) przynosi zadowalające efekty.

Nieleczony zespół cieśni nadgarstka

Niestety brak kontroli u ortopedy może tylko spotęgować objawy zespołu cieśni nadgarstka, szczególnie te występujące w trzecim stadium. Dodatkowo pojawiają się także zaniki mięśniowe w obrębie kłębu kciuka. Co więcej, u pacjenta dochodzi również do zmian degeneracyjnych nerwu pośrodkowego. Nie podjęcie jakiegokolwiek leczenia prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu.

Zespół cieśni nadgarstka - ćwiczenia

Gimnastyka rąk w zespole cieśni nadgarstka jest szczególnie potrzebne gdy pacjent zmaga się z bólem palców, a dodatkowo pojawia się także osłabienie chwytu. Co więcej, regularne i systematyczne ćwiczenia sprawiają, że dolegliwości ustępują. Aby jednak tak się stało, należy od czasu do czasu: