Wolne rodniki - czym są i jaki mają wpływ na zdrowie?

Wolne rodniki - z pewnością zetknęliście się z Tym pojęciem nie jeden raz. Ale czy wiecie, czym one rzeczywiście są? Jakie mają działanie na nasz organizm? Czy zawsze są szkodliwe? Co zrobić, by nie stanowiły dla nas zagrożenia? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule.

Co to są wolne rodniki?

W naturalnych warunkach każdy atom ma parzystą liczbę elektronów. Zdarza się jednak - w wyniku różnych reakcji - że atom traci elektron. Wówczas staje się wolnym rodnikiem: jest niestabilny, jego stan równowagi zostaje zaburzony. Wolny rodnik jest więc reaktywny. Intensywnie dąży do odzyskania brakującego elektronu wchodząc w reakcje z innymi cząsteczkami, usiłuje zabrać elektron.

Wolne rodniki same w sobie nie są szkodliwe. W naszym organizmie powstają w wyniku wielu procesów metabolicznych, np. oddychania. Tlen jest wtedy przekształcany w energię, a wówczas niektóre jego cząsteczki tracą elektrony. Co istotne, wolne rodniki są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uczestniczą w zwalczaniu bakterii i wirusów przez układ odpornościowy, wspomagają detoksykację. Pełnią funkcje mediatorów i regulatorów procesów fizjologicznych. Biorą udział w komunikacji – przekazywaniu sygnałów zarówno do komórek, jak i wewnątrz nich.

Niebezpieczny jest jednak nadmiar wolnych rodników. Taką sytuację nazywamy stresem oksydacyjnym. Kiedy równowaga zostaje zachwiana, wolne rodniki mogą stanowić zagrożenie. Dochodzi do reakcji łańcuchowych uszkadzających komórki. Wolne rodniki odbierają przecież elektrony innym atomom, tworząc tym samym kolejne "szukające pary" atomy. Taki niekompletny atom szuka elektronu wszędzie: wśród białek, lipidów, kwasów nukleinowych, itd. Może to prowadzić do zniszczenia struktury DNA, uszkodzeń błon komórkowych. Zwiększa to ryzyko mutacji, a nawet rozwoju nowotworu. Uszkodzenia naczyń krwionośnych mogą prowadzić z kolei do miażdżycy i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Wzrasta ryzyko chorób neurodegeneracyjnych. Przyspiesza się proces starzenia skóry, która traci naturalną ochronę. Białka przestają pełnić swoje funkcje, zmniejsza się poziom energii komórkowej (ATP), procesy życiowe zostają zakłócone. Stres oksydacyjny powoduje stan, który może doprowadzić do rozwoju wielu chorób.

Wolne rodniki a skóra

Na działanie wolnych rodników szczególnie narażona nasza skóra – jest bowiem na granicy środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Pod ich wpływem maleje ilość fibroblastów odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny, co powoduje utratę jędrności i elastyczności. Wolne rodniki negatywnie wpływają też na działanie melanocytów, w związku z czym skóra ma osłabioną ochronę przed promieniowaniem UV. Jest też bardziej podatna na bakterie wirusy i inne negatywne czynniki.

rodniki_7-(1).jpg

Co może spowodować nadmiar wolnych rodników w naszym organizmie?

nieprawidłowe nawyki żywieniowe: jedzenie wysokoprzetworzonych, smażonych potraw
kontakt z zanieczyszczonym powietrzem, także dymem papierosowym
spożywanie alkoholu oraz niektórych leków
stres
nadmierny wysiłek, przemęczenie fizyczne i psychiczne

Wolne rodniki - jak przeciwdziałać ich negatywnemu działaniu?

Jeśli prowadzisz zdrowy styl życia, nie masz się czego obawiać. Wówczas równowaga między wolnymi rodnikami a neutralizującymi ich nadmiar przeciwutleniaczami jest zachowana. Na co zwracać uwagę, by nie doprowadzić do stresu oksydacyjnego?

Przede wszystkim dostarczaj organizmowi przeciwutleniacze w diecie bogatej w warzywa i owoce. Wybieraj produkty zawierające witaminy C i E, betakaroten, selen i polifenole (zielona herbata!). Solidną dawkę przeciwutleniaczy zapewnią Ci marchewka, pomidory, brokuły, papryka, jabłka, cytrusy, owoce jagodowe, orzechy, pestki dyni i słonecznika.

W miarę możliwości unikaj ekspozycji na szkodliwe czynniki: promieniowanie UV oraz zanieczyszczenia powietrza. Warto korzystać z oczyszczaczy powietrza. Dbaj również o swój nastrój. Jeśli dokuczają Ci stres i napięcie, stosuj techniki relaksacyjne.

Jak wiesz, na negatywne działanie wolnych rodników szczególnie narażona jest twoja skóra. Dlatego dostarczaj jej przeciwutleniaczy w pielęgnacji. Pod tym względem popularne są kosmetyki z witaminą C. Ale jeśli szukasz jeszcze mocniejszej ochrony, sięgnij po preparaty z fulerenem C60, który działa aż 250 razy silniej. Ten wyjątkowy składnik nie ma sobie równych, jeśli chodzi o przywracanie równowagi zaburzonym strukturom w naszym organizmie. Znajdziesz go w naszej wszechstronnej mgiełce ochronnej oraz serum przeciwstarzeniowym.