Niektórzy z nas wyczekują pełni lata i upalnych dni. Czują wtedy, że ładują baterie. Temperatura, która przekracza 30 stopni Celsjusza stanowi jednak zagrożenie dla zdrowia. Szczególnie narażone są osoby starsze, dzieci, osoby cierpiące na nadczynność tarczycy, chorzy na cukrzycę i przyjmujący niektóre leki, np. przeciwhistaminowe czy antydepresanty. W gorące dni dbajmy zarówno o siebie, jak i naszych bliskich, również o naszych pupili. Nigdy np. nie zostawiajmy nikogo w samochodzie.
Upały a odwodnienie
Zbyt długie przebywanie na słońcu w upalny dzień może doprowadzić do przegrzania i odwodnienia. Kiedy organizm się nagrzewa, zaczynamy się pocić - w ten sposób próbujemy się schłodzić. Jeśli trwa to jednak zbyt długo, tracimy wodę i cenne elektrolity. Jak rozpoznać odwodnienie? Po pierwsze, odczuwamy silne pragnienie. Jesteśmy pobudzeni, czujemy niepokój. Mogą pojawić się skurcze, wymioty, a nawet utrata świadomości. Dlatego tak ważne jest odpowiednie nawadnianie się. W czasie upałów dziennie powinno się przyjąć więcej wody niż zwykle - nawet 3 litry. Pijmy regularnie i powoli, małymi porcjami. Unikajmy mocnej herbaty, kawy i innych napojów z kofeiną, gdyż ich działanie moczopędne prowadzi do odwodnienia. Powstrzymajmy się od picia alkoholu: rozszerza naczynia krwionośne, co przyspiesza przegrzanie. Najlepszym wyborem będzie woda mineralna, a także napoje elektrolitowe. Pamiętajmy również o napiciu się przed snem, gdyż w nocy w czasie upałów tracimy więcej wody niż zwykle.
Przegrzanie/udar cieplny
Jeśli za długo przebywamy na słońcu, narażamy się na przegrzanie i w konsekwencji udar cieplny. Zaburzone zostają wówczas mechanizmy termoregulacji. Objawy to przede wszystkim znużenie, zawroty głowy i nudności. Czujemy niepokój, rośnie temperatura ciała i przyspiesza tętno. Należy jak najszybciej schłodzić organizm, inaczej może skończyć się utratą przytomności, rośnie też ryzyko zawału. W przypadku udaru cieplnego należy zgłosić się do lekarza.
Sposoby na upały
W upalne dni unikaj spędzania czasu na zewnątrz, szczególnie w godzinach 11-15. Spędzaj czas w klimatyzowanych pomieszczeniach - jeśli nie masz takiej możliwości w domu lub w pracy, zajrzyj do centrum handlowego lub biblioteki. Pamiętaj, że najwięcej ciepła wpada przez okna, dlatego w ciągu dnia niech pozostaną zamknięte, możesz uchylić te od strony nienasłonecznionej. Fale upałów w Polsce najprawdopodobniej będą pojawiać się regularnie, warto zainwestować w rolety. Okna otwieraj po zmroku, kiedy temperatura jest niższa niż ta w pomieszczeniu. Jeśli nie masz klimatyzacji, zaopatrz się w wentylator. Możesz dodatkowo wzmocnić jego działanie wieszając obok wilgotne prześcieradło lub ręcznik.
Nie dopuszczaj do przegrzania się, regularnie się schładzaj. Pamiętaj, by nie robić tego zbyt gwałtownie, grozi to szokiem termicznym. Najlepiej sprawdzą się chłodne prysznice i kąpiele. Możesz robić chłodne okłady na kark i nadgarstki - to szybki i skuteczny sposób na obniżenie temperatury całego ciała. Miej też pod ręką spray z wodą, by w razie potrzeby się nią spryskać. Przechowuj ją w lodówce. Trzymaj tam także kosmetyki - kremy, balsamy, nakładanie ich na skórę przyniesie przyjemne orzeźwienie.
Ruch to zdrowie, ale upały to czas na błogie lenistwo. Zrezygnuj z intensywnej aktywności fizycznej, by nie rozgrzewać organizmu i nie dopuszczać do pocenia się.
Jeśli wychodzisz na zewnątrz, pamiętaj, by odpowiednio się ubrać. Noś lekkie, przewiewne stroje z naturalnych tkanin w jasnych kolorach. Koniecznie zakrywaj głowę. Tak, jak zimą chronisz ją przed zimnem, tak w tym przypadku - przed ciepłem i słońcem. Wybierz kapelusz, czapkę z daszkiem lub przewiewną chustę. Nie zakładaj na siebie ciemnych kolorów, efekt będzie odwrotny. Twarz i odsłonięte części ciała za każdym razem smaruj kremem z filtrem SPF. Chroń też oczy, zakładaj okulary przeciwsłoneczne. Nie wsiadaj do rozgrzanego samochodu, może się to skończyć zasłabnięciem. Koniecznie najpierw go wywietrz i obniż temperaturę.
Co jeść w upały?
Twoja dieta powinna być dostosowana do wysokich temperatur. Zrezygnuj więc z gorących, wymagających długiego pieczenia i gotowania potraw. Zamiast rosołu postaw na chłodnik. Unikaj smażonych i ciężkostrawnych dań. To zdecydowanie nie czas na frytki i hamburgera. Ogranicz też słodycze. Nie obciążaj organizmu, niech nie traci niepotrzebnie energii na długie trawienie.
Wbrew pozorom, ostrożnie podchodź do jedzenia lodów - nie rób tego będąc rozgrzanym. Skutek będzie odwrotny od zamierzonego. Pod wpływem szoku termicznego organizm będzie dążyć do wyrównania temperatury. Zacznie się jeszcze bardziej nagrzewać i tracić energię. Lodami delektuj się po uprzednim schłodzeniu organizmu.
W wielu krajach, gdzie panuje gorący klimat jada się pikantne potrawy. Zawarta m.in. w papryczkach chili kapsaicyna pobudza pocenie się, co chwilowo może dać efekt ochłodzenia. Czy sprawdza się to również w naszym klimacie? Zdania są podzielone.
Twoja letnia dieta powinna być bogata w soczyste warzywa i owoce. Zapewnią odpowiednie nawodnienie i dostarczą tak potrzebnych składników mineralnych, byśmy mogli dobrze funkcjonować. Sięgajmy oczywiście po produkty z największą zawartością wody: ogórki, pomidory, gruszki, arbuzy. Na bazie ogórków lub arbuza zrobisz też pyszną, orzeźwiającą lemoniadę. Rozkoszuj się też świeżymi sałatkami, np. klasyczną grecką, w której soczyste warzywa podkręca wyrazisty smak oliwek i sera.
Lato to znakomity czas na wszelkie orzeźwiające koktajle pełne witamin, np. na bazie jogurtów. Są zdrowe i pożywne, a przy okazji mają przyjemną, aksamitną konsystencję i cieszą oczy kolorami.
Polecane produkty: